Eğer beslenmeyle yeterli demir alamıyorsanız, aldığınız demir yeterince emilemiyorsa ya da kan kaybı (adet kanamaları gibi) veya kronik hastalıklar nedeniyle demir kaybediyorsanız demir eksikliği ortaya çıkar. Bu duruma, demir eksikliğine bağlı kansızlık -anemi- adı verilir.

Demir eksikliği riski kimlerde daha yüksektir?

Araştırmacılara göre kadınlar ve çocuklarda demir eksikliği riski daha yüksektir. Başlıca risk grupları:

Bebekler ve çocuklarda; hızlı bir büyüme temposu olduğundan gelişmenin sağlanması için daha fazla demire gereksinim vardır ancak besinle alınan demir genellikle yeterli olmamaktadır.

Genç kızların büyüme ve adet kanamaları nedeniyle demir gereksinimleri artar.

Erişkin kadınlarda gebelik, emzirme ve adet kanamaları nedeniyle demir gereksinimi artmıştır.

Barsak parazitlerinin bulunması demir eksikliğine yol açabilir.

Kronik alkol kullanımı ve düzensiz beslenmede önemli birer risk faktörüdür.

Düşük sosyoekonomik düzeyde olanlar, vejetaryanler ve bazı kronik hastalıkları olanlarda da demir eksikliği görülebilir.

Demir kaynakları nelerdir?

Doğal demir kaynağı olan başlıca besinler beyaz ve kırmızı etlerdir. Baklagiller ve yeşil yapraklı sebzelerde de demir bulunur. Karaciğer, kırmızı et, balık türleri, kuru fasulye, kurutulmuş meyve, yumurta sarısı ve demir içeren besinlerden bazılarıdır.
Ancak araştırmalar hayvansal gıdalardaki demirin bitkisel gıdalardakine göre daha kolay emildiğini göstermektedir.

Sağlıklı bir bağışıklık sistemine sahip olmak, her daim enerjik olmak için kullanmanız gereken en önemli mineralin demir olduğunu biliyor muydunuz?

Önemli, çünkü vücutta demir azlığı şu belirtilerle kendisini gösteriyor:
Yorgunluk
Çalışma kapasitesinde azalma
Bağışıklıkta zayıflama
Ciltte ve mukozalarda solukluk
Çarpıntı ve baş dönmesi
Sık sık nefes nefese kalma
Soğuğa karşı duyarlılık, üşüme
Konsantrasyon bozukluğu
Çocuklarda beyinsel gelişimde aksama
Nefes darlığı, saç kırılması ve dökülmesi, çiğneme güçlüğü, sindirim bozuklukları, kemik zayıflığı, tırnak bozuklukları, iştahsızlık, sinirlilik, ağız içi enflamasyonu, şişmanlık, solgun bir yüz, zihin fonksiyonlarının zayıflaması...

Vücuttaki demir miktarını azaltan en önemli etkenler ise fosfor tüketimi fazla olan bir beslenme biçimi, fazla alkol alma, sindirim bozukluğu, uzun süreli hastalıklar, ülser, fazla miktarda çay ve kahve tüketimidir. Ayrıca ağır egzersizler ve çok terlemek de demir eksikliğine yol açıyor.

Demir, kanın vücuda oksijen taşımasını sağlayan hemoglobinin oluşmasına yardım eder. Adet kanamaları ve hamilelik vücuttaki demir miktarını azaltır. Vejetaryenler, diyet uygulayanlar ve yaşlılar,demir eksikliği tehlikesiyle karşı karşıyadırlar. Demir eksikliği anemi (kansızlık) yaratır.

En çok da kadınların demir tüketmesi gerekiyor, çünkü reglin yanı sıra hamilelik ve emzirme dönemlerinde kadınların vücutlarındaki demir oranı hızla azalıyor. Çünkü anne, çocuğun demir ihtiyacını, kendi vücudundaki demirle karşılıyor. Ayrıca kadınlar erkeklere göre vücutlarında daha az demir depolayabiliyorlar, bu nedenle de mutlaka takviye demire ihtiyaç duyuyorlar.Uzmanlar günlük besinler dışında hergün ilave demir alınması konusunda hemfikirler.

Ispanakta demir var mıdır?

Ünlü çizgi film kahramanı Temel Reis'in bol bol ıspanak yemesi nedeniyle ıspanak, önemli bir demir kaynağı olarak bilinegelmiştir. Oysa ki gerçekte ıspanak, demirin emilmesini bloke eden bir besindir. Ispanakta bulunan fitat adındaki kimyasal madde demirin vücutta emilerek kana karışmasını önler. Ayrıca ıspanaktaki demir miktarı da yüksek değildir.