Üreme çağındaki, her yaştaki kadında adet düzensizliği sorunu görülebiliyor. Adet düzensizliğinin altında yatan pek çok neden var. Bunlardan en sık karşılaşılanlar hormon düzensizlikleri ve mevsim değişiklikleri...

Adet düzensizliği kavramı bazen adet gecikmesi ile karıştırılıyor. Oysa adet düzensizliğinden söz edebilmek için kişinin gerçekten belirli bir ritim içinde adet görmüyor olması gerekiyor. Bunun en temel göstergesi ise kişinin adet göreceği günü önceden tahmin edememesi… İki adet kanamasının başlangıçları arasında geçen süre, yani bir adet kanamasının başladığı ilk günden diğer adet kanamasının başladığı ilk güne kadar geçen süre adet siklusu olarak adlandırılıyor. Bu sürenin 21-35 gün arasında olması normal kabul ediliyor. Kadınların büyük bir kısmında adet siklusunun süresi 28 gün. Acıbadem Hastanesi Kozyatağı Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Aylin Aker, “Adetlerin 21 günden daha kısa aralıklarla tekrarlamasına sık adet görme (polimenore) denilir, iki adet arasındaki süre 35 günü geçerse buna da seyrek adet görme (oligomenore) denilir. Adetler sırasında aşırı kanamaların olması, adet görme süresinin uzaması, az kanamalı veya kısa süreli adet görme, ara kanamalar da adet düzensizliklerindendir.”

Birçok sebebi var

Adet düzensizliği üreme çağındaki her kadında görülebiliyor. Ancak ergenliğe yeni adım atmış kızlarda ilk adetin görülmesinden sonraki 1-2 sene süresince düzensiz adetlerin olmasını normal kabul etmek gerekiyor. Benzer şekilde üreme çağının sonlarına yaklaşmış olan menopoz öncesi kadınlarda da gecikme ya da erken görme şeklinde düzensizlikler daha sık görülüyor. Bu dönemler dışında adet gecikmesi görüldüğünde öncelikle gebelik ihtimali gözden geçiriliyor. Kadının gebe olup olmadığının belirlenmesinin ardından adet gecikmesi yapabilecek diğer durumlar araştırılıyor. Ancak bir kadında adet kanamasının senede bir kez gecikerek olması ileri inceleme gerektiren bir durum olarak kabul edilmiyor. Dr. Aker bunun sebebini şöyle açıklıyor: “Adet döngüsü vücutta bulunan işlevleri birbirinden farklı hormon salgılayan birçok salgı bezinin uyum içinde çalışması sonucu oluşur. Bu içsalgı bezlerindeki herhangi bir düzensizlik kendisini adet gecikmesi olarak gösterebilir. Mevsim değişiklikleri, hormon hastalıkları, üreme organları ile ilgili hastalıklar, stres gibi yaşam koşulları, ağır egzersiz veya aşırı kilo alıp verme adet gecikmesi yapan nedenlerdir.”

Sebebe yönelik tedavi

Kadın üreme sistemini kontrol eden hormonlar çok hassas dengelere sahip olduğu ve pek çok faktörden kolayca etkilenebildiği içini doğurganlık çağında adet kanaması düzensizliklerine ve beklenmeyen kanamalara sık rastlanıyor. Doğru tedavi yapılabilmesi için doğru tanı koymak şart. Dr. Aker, “tanı aşamasında jinekolojik muayene ve ultrasonografi yapılmalı, gebelik testi yapılarak gebelik ihtimali elenmelidir.” diyerek şöyle devam ediyor: “Özel durumlarda ve tekrarlayan kanama düzensizliklerinde hormon tahlilleri, rahim iç tabakası örnekleme yöntemleri, magnetik rezonans görüntüleme ve bilgisayarlı tomografi gibi daha ileri incelemeler yapılır.” Çocuk isteyenlerde ise yumurtlamayı uyarıcı tedaviler ile birlikte altta yatan neden yönelik tedaviler uygulanıyor. İlaç tedavi ile genellikle başarı sağlanıyor. Dr. Aker, nadir durumlarda endometrial ablazyon denilen rahim iç tabakasının tahrip edilmesi veya rahmin alınması gibi operasyonlar uygulandığını belirtiyor.