Yapılan yanlış hareketler, anlık kazalar ya da sık kullanmaya bağlı olarak omuz eklemlerinde hasarlar görülebiliyor. Omuz rahatsızlıklarının yaklaşık yüzde 80’i ise erken dönemde çeşitli ilaçlar, egzersiz ve fizik tedaviyle iyileşebiliyor. Memorial Ataşehir\Şişli Hastaneleri Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Mahir Mahiroğulları, sık yaşanan omuz eklemlerinde yaşanan sorunlar ve tedavileri hakkında bilgi verdi.

Yanlış hareketler omuz eklemlerinde hasara yol açıyor

Kas kirişlerinde aşınma ve yırtık, eklemlerde çıkık ve kırıklar en sık yaşanan problemler arasındadır. Genellikle yapılan ani ya da yanlış hareketler, kazalar omuz bölgesi eklemlerinde hasarlara yol açabilmektedir. Omuz bölgesinde oluşan problemlere en kısa sürede müdahale etmek gerekir. Aksi takdirde zaman içinde kireçlenmelere yol açabilir. Bu durum da cerrahi müdahaleyle tedavi şansını ortadan kaldırabilmektedir. Dolayısıyla omuz ağrılarının hafife alınmaması gerekir. Kollar yukarı kaldırıldığında, arkaya uzanıldığında ya da omuz üzerine yatıldığında şiddetli ağrı yaşanması halinde bir uzmana başvurulması gerekir.

Omuz çıkıklarına acil müdahale gerekiyor

Omuz çıkıkları, özellikle genç yaş grubunda görülmektedir. Kemik uçları zorlanarak normal konumlarından çıktığında, şiddetli bir ağrı yaşanır. Bu sorun bazen darbe veya vücuttaki yatkınlık, bazen de düşmenin yaşandığı sporların yapılması nedeniyle de ortaya çıkabilmektedir. Böyle bir sorun görüldüğünde, hastanın eklemi oynatmadan, hareket ettirmeden bir sağlık kurumuna başvurması gerekir.

Tedaviyi takip eden birkaç hafta istirahat eden hasta, sonrasında normal aktivitesine dönebilir. Ancak genç yaş grubu başta olmak üzere, her bireyde omuz çıkığının tekrarlayabildiğinin unutulmaması gerekir. Bazen de doğuştan esnek yapılı hastalarda omuz eklemi darbe olmaksızın kolaylıkla çıkabilir. Omuz çıkığının tekrarlaması halinde cerrahi yönteme başvurulabilir. Tedavi sıklıkla artroskopik yöntemlerle, tamamen kapalı ameliyat tekniğiyle, birkaç küçük delikten kameralarla girilerek yapılır. Cerrahiyle; omuz ekleminde tekrarlayan çıkığa neden olan labrum yırtığı tamir edilebilir, gevşemiş omuz kapsülü eski gerginliğine kavuşturulabilir. Bu tip yatkınlık durumlarında hastaya fizik tedavinin yanı sıra davranış eğitimi de verilmektedir.

Aşınmaya bağlı yırtıklar görülebiliyor

Vücut yıllar içinde yıpranabildiğinden çok kullanmaya bağlı olarak da aşınma sorunları oluşabilmektedir. Kas kirişleri, düşmeye ve çarpmaya bağlı olarak kopabilmektedir. İleri yaş grubunda ise daha çok aşınmaya bağlı dejeneratif yırtıklar oluşmaktadır. Omuzu yukarı kaldırırken destek olan, döndürücü kılıf rotator manşet adı verilen kaslarda yırtık görülebilir. Ev içinde yapılan halı silkelemek, yüksek bir rafa uzanmak gibi en basit hareketler bile soruna yol açabilmektedir. Bir hareketin sürekli yapılması kasların yavaş yavaş kopması, zaman içinde de yırtılmayla sonuçlanabiliyor. Fiziki muayene sırasında anlaşılsa da MR ile yırtığın yapısı ve beraberinde uygulanacak tedavi yöntemi tespit edilmektedir. Tam olarak bir yırtık varsa, hastanın aktivitesini etkiliyorsa ve yaşı da uygunsa artroskopi; yani kapalı cerrahi tercih edilmektedir. Tam değilse, omuzda aşınma şeklindeki ve hastanın hareketine devam edebildiği durumlar da genellikle fizik tedavi veya enjeksiyonla tedavi edilmektedir.

Omuz tendon zorlanmalarına istirahat şart

Omuz tendon aşınmalarını ifade eden “tendon iltihabı”, tıpta mikropsuz iltihaplar; yani tendinit olarak tanımlanmaktadır. En sık ani, yüklenmeyle başlanan sportif aktivitelerde görülür ve adalelerin henüz egzersize hazır olmamasından kaynaklanmaktadır. Tendinitte kolu yukarı kaldıran ya da pazu kasının kirişinde yırtıklar oluşmaktadır. Uygun olmayan teknik ve hareketler, tendon üzerine fazla yük yaparak bu soruna yol açabilir. Yırtık büyük değilse ilaçlar, enjeksiyon, fizik tedavi ve istirahat tedaviyi desteklemektedir. Tam yırtık halinde kapalı cerrahi gündeme gelmektedir. Tendon yırtıkları tamir edilmediği takdirde ilerleyen zamanlarda omuzda kireçlenme yapabilir. Bu durumda hasta kapalı ameliyat şansını kaybederek, protez kullanmak zorunda kalabilir.