Bebeğinizin yedikleri gelecekteki boyunu belirliyor
Bebeğin hayatının ilk dört ayındaki beslenme şekli ve tiroid hormonunun yeterli olması, onun gelecekteki boyunun sağlıklı uzaması açısından büyük önem taşıyor.
Büyümede en önemli dönem ve büyümenin en hızlı olduğu dönem hangileridir? En hızlı büyüme dönemi; süt çocukluğu dönemidir. Süt çocuklarında boy uzaması kadar tartı artışı da çok önemlidir. Çünkü bebekler özellikle hayatın ilk dört ayı içinde, günde aldıkları enerjinin üçte birini büyüme için kullanırlar ve çok hızlı büyürler. Bu dönemde bebek, doğum kilosunu üçe katlar, boyu iki katına çıkar. İkinci yılda 10-12 santim, üçüncü yılda yedi-sekiz santim, dördüncü yıldan itibaren beş santim uzar. Beş santimin altına inerse, patolojik bir problem olabileceği düşünülmelidir. Bir bebek ilk dört aydaki bu hızlı büyüme periyodunda, kilo alamaz, iyi beslenemez ve normali yakalayamazsa, daha sonra bu açığı kapatması mümkün olmayabilir. Çocuklar sırf bu nedenle kısa boylu olabilirler. Dolayısıyla, bebeklik dönemindeki beslenme ve tartı artışı bizim için çok önem taşır. Tartısı artıyor, boyu uzamıyorsa, yine dikkatli olmak gerekiyor. Bu durumda, tiroid bezinin eksikliği var demektir. Hafife almamak gerekir, çok ciddi bir problemdir. Tiroid, büyümenin en önemli hormonlarındandır. Her yeni doğan bebekte, doğumdan hemen sonra topuktan kan alınmalı ve tiroid bezinin iyi çalışıp çalışmadığı kontrol edilmelidir. Eğer çocukta tiroid eksikliği varsa ve tedavi edilirse tamamen iyi olacakken, gözden kaçırılıp tedavi edilmezse, bir-iki yıl geçtikten sonra çocuğun zekasında, daha sonra önlenemeyen gerilikler olacaktır. Eğer tedavide daha da geç kalınırsa, büyümesi de çok gerilerde kalır. Süt döneminde beyin gelişimi çok hızlı oluyor, özellikle bu dönemde tiroidin izlenmesi çok önemlidir.
Büyüme hormonu eksikliği neden olabilir? Büyüme hormonu doğumun başlangıcıyla birlikte önem taşır. Doğumda, bebeğin makattan gelişle doğurtulmaya çalışılması, iri bebeğin normal yolla zorla doğurtulmaya çalışılması, bu arada kafatasının zarar görmesi, yani hipofiz bezinin zarar görmesi anlamına gelir. Buna bağlı olarak da büyüme hormonu eksiklikleri ortaya çıkar. Bu çocuklar böyle doğurtulmasalar her şey normal olacakken, zorla doğurtuldukları ve hipofizin sapı zarar gördüğü için ağır bir büyüme hormonu eksikliği ile doğarlar. Bu önemli problem, ilk dört ayda fark edilemeyebilir. Dört buçuk-altıncı aylar içinde çocuğun gelişiminde duraklama görülür. Bu da bize erken tanı için çocuğun aylık izlenmesinin ne kadar önemli olduğunu ve ancak bu şekilde yakalanabileceğini gösteriyor. Türkiye'de büyüme hormonu eksikliği tanısı konmuş hastaların yaş ortalaması dokuz yaş civarıdır. Yani, çok gecikerek tanı konulduğunu görüyoruz. Halbuki, geçen zamanın telafisi olmayan bu hastalık için, erken tanı konması çok önemli. Çünkü açığın kapanması tedaviyle mümkün değil. Çocuğun büyümek için zamanı kalmıyor.
Büyüme geriliğinin belirtileri nelerdir? Kolay atlanabilen bir hastalık mı? Çocukta hiçbir gelişim geriliği ya da bir problem görülmezse bile, en azından yılda bir kez bir doktor muayenesine götürülmelidir. Doğumdan itibaren büyümesi ile ilgili ölçümler tutulmalı, büyüme kontrolü yaptırılmalıdır. En azından iki yıl ara ile bile götürülse, az geç kalınmış olur. Büyüme hormonu eksikliği olan erkek çocuklarda, beraberinde mikro penis olabiliyor. Ailenin, çocuğun genital gelişimindeki problemi genellikle dikkate alması ile biraz daha erken fark edilme şansı yakalanıyor. Erken dönemde hipofiz bezinde, kortizon hormonu eksikliği gibi başka fonksiyon bozuklukları da varsa, yeni doğan hipoglisemi olabiliyor. Çocukta halsizlik, cansızlık, kendini kaybetme, şeker düşüklüğü oluyor. Bu belirtilerle doktora gidildiğinde, bunun nedeni araştırılırken beraberinde görülen büyüme hormonu eksikliği tanısı konabiliyor.
Çocukta büyüme geriliği olduğu sıklıkla ne zaman fark ediliyor? Toplumumuzda geleneksel bir tutum var; çocuk ilk iki sene düzenli olarak doktora götürülse bile, aşıları bittiği için çok hastalanmadıkça iki yaşından sonra götürülmüyor. Bu yüzden de çocuğun büyümesindeki yavaşlık fark edilmiyor. Ailelerin düzenli kontrolleri ihmal etmemesi gerekir. Fark edilmeyen sorunla birlikte okul dönemine kadar geliniyor. Okula gittiğinde çocuk yaşıtlarıyla karşılaştırılıyor ve ancak o zaman fark ediliyor. O zaman bile 'Daha büyür, ergenlikte boy atar' gibi beklentilerle geçiştirebiliyor.
DİĞER HABERLER
Türkler Evlilikte Az Çocuk İstiyor!
Yapılan bir araştırmaya göre Türkler, evlilikte eskiye göre çok çocuk istemediği açıklandı.
Gebeliği Engelleyen 5 Önemli Neden
Kısırlık tedavisi gören kadınlarda pek çok faktör başarıyı olumsuz etkileyebiliyor.
“Vejetaryenlere Sağlıklı Beslenme Önerileri”
“Ertuğrul Ateş"ten "Harem" sergisi...”
“Bayramda Sofranızda Ekşi Mayalı Ekmeğe Yer Açın”
“Şeker Tüketimini Azaltan 10 Etkili Öneri!”
“Bahar yorgunluğuna karşı doğru beslenme ve bol yürüyüş...”
“Siz De Diyetetik Şizofrenlerden Misiniz?”
“Soner Olgun İkinci Klibini‘‘Yakarım Yağmurları’’ Şarkısına Çekti”
REKLAM
reklam@cosmoturk.com
İLETİŞİM
cosmoeditor@cosmoturk.com
TEL: (0212) 280 07 00
FAX: (0212) 244 13 32