KAZANÇ AMAÇLI AÇIĞA SATIŞ İŞLEMİ NEDİR?

Hisse senetleri, yabancı ülke para birimleri ve EMTİA’larda, kısaca fiyatların düşeceği beklentisi ile portföyünüzde olmayan bir varlığı ilk önce satıp sonra alma işlemidir.

Örneğin, borsanın düşeceği ve hisse senedi fiyatlarının geri geleceğini düşünen bir yatırımcının, portföyünde olmamasına rağmen aracı kurum yetkilisine(Broker), açığa satış olduğunu belirterek, X hisse senedinden 7,10 fiyattan 10.000 lot satış emri verdiğini düşünelim. Satışın toplam TL karşılığı (7,10×10.000) 71.000 TL’dir.

AÇIĞA SATIŞ İŞLEMİ GERÇEKLEŞTİKTEN SONRA İŞLEM AYNI GÜN ALIM YAPILARAK KAPATILACAK İSE;

Örneğimize bağlı kalarak 7,10 fiyattan 10.000 lot açığa satış işlemi gerçekleştirdiğimizi ve aynı gün X hisse senedinin fiyatının 7,00’e geri çekildiğini düşünelim, bu fiyattan yani 7,00 TL’den 10.000 lot almamız durumunda 7,10-7,00=0,10×10.000=1.000TL kar elde edilmiş olacaktır. Bu kardan sadece aracı kurum komisyonu düşülecektir.

AÇIĞA SATIŞ İŞLEMİ GERÇEKLEŞTİKTEN SONRA İŞLEM İLERİ BİR TARİHTE ALIM YAPILARAK KAPATILACAK İSE;

Yine örneğimizde anlattığımız gibi 7,00TL’den ancak 2 gün sonra almamız durumunda yine karımız 1.000TL olacaktır. Ancak hisse portföyümüzde bulunmadığından dolayı aracı kurumumuz tarafından açıkta kaldığımız gün sayısı boyunca Takasbank Ödünç Piyasasından kiralanacağı için açıkta kalınan gün sayısı x faiz oranı kadar bir ek maliyet oluşacaktır. (Bazı aracı kurumlar bu işlem için komisyon da alabilirler.)

KORUNMA AMAÇLI AÇIĞA SATIŞ NEDİR?

Daha çok kurumsal yatırımcılar tarafından tercih edilen korunma (hatching) amaçlı işlemlerdir. İleri tarihli opsiyon işlemleri veya satılamayacak kadar hacimsiz bir hisse taşıyorlarsa borsanın düşeceği beklentisi ile onun yerine hacimli bir hisse senedi satarak düşüşlerden korunmak için gerçekleştirdiği işlemlerdir.

AÇIĞA SATIŞ İŞLEM ŞARTLARI NELERDİR?

Sermaye Piyasası Kanunu açığa satış işlemi için aşağıdaki durumları zorunlu kılmıştır.

1. Hesabınızda açığa satış yapacağınız miktarda teminat olması. Yani örneğimizdeki gibi 71.000TL’lik bir açığa satış yapabilmek için yatırım hesabınızda o an itibari ile 71.000TL’ye karşılık Türk Lirası, yabancı ülke parası veya fon gibi bir teminat olması gerekmektedir.

2. İşlemin aracı kurum tarafından açığa satış işlemi olduğunu belirten açığa satış tuşu ile gerçekleştirmiş olması.

3. Açığa satış işlemi mevzuat gereği kredili işlem olarak kabul edildiğinden aracı kurumunuzda bir kredi hesabınızın açık ve aktif olması gerekmektedir.

4. Aynı gün kapatılmayan pozisyonlar için aracı kurumlar ödünç piyasa işlemleri için %10 veya daha fazla bir teminat tutmanızı isteyebilirler. Çünkü bu teminat tutarı ödünç aldığınız hesaba açığa satış yaptığınız miktarda hisse senedi de sizin hesabınıza transfer edilecektir.