Uzun ömürlü insanların memleketi: Nazilli

Ben Nazilli’liliyim. Nazilli’ye aşk doluyum. Dağlarından yağ, ovalarından bal akan, uzun ömürlü insanların yaşadığı, şükreden, huzurlu insanların yaşadığı bir yer.

Erkeğiyle, kadınıyla Efe Yürekli insanların hoşgörü fikrinin güçlü olduğu, örf ve adetlerin uygulanıp sergilendiği şehir. “Bene Bak Biyo Burası NAZİLLİ deyom.”

Nazili ilçe nüfusu bucaklarla birlikte 2010 verilerine göre 146235 kişi. Bunun, 72508 i erkek, 73727 si kadınlar oluşturuyor. Ege Bölgesinde Aydın ilinin en büyük ilçesi olup, en eski yerleşim merkezlerinden biri. 1937 yılında Atatürk’ün açılışını yaptığı Nazilli Sümerbank Fabrikası Türkiye’nin ilk basma fabrikasıdır. Bu fabrika, 2002 yılında kapatılmış ve yerleşkesi Adnan Menderes Üniversitesi olarak eğitime hizmet vermektedir.

Sevinç ve hüzünlerin başladığı veya sona erdiği Nazilli tren garından gezimize başlıyoruz.

Nazilli tren garı, Türkiye’nin ilk demiryolu hattı olan İzmir-Denizli üzerindedir. Karşı kısmında Ankara Palas Oteli olarak bilinirken Ömer Kavur’un yönettigi “Anayurt Oteli” filminin çekildigi bina şu anda Nazilli Belediyesi Etnografya Müzesi olarak kullanılmakta.

Müzenin yan tarafında bulunan dükkanlarda vatandaşların ihtiyaçlarını karşıladıkları uzun çarşı bulunmaktadır. Uzun Çarşıyı görmenizi kesinlikle tavsiye ederim.

Nazilli’nin caddeleri sağlı sollu Turunç ağaçlarıyla sıral olduğundan bu ağaçlar sürekli oksijen ürettiklerinden tertemiz havasını hissetmemeniz mümkün değil.

Nazilli’de en çok narenciye, nar, zeytin, üzüm, incir, kestane, pamuk v.s. üretimi yapılmaktadır.

Yerel halk sebze, meyveden çok zeytinyağına önem verirler.

Katı yağlardan uzak durup her yemeği zeytinyağıyla yaparlar.

Zeytinyağı, otlar ve meyvelerin her türlüsü tüketildiği için Nazilli uzun yaşayan insanların şehridir. Bu yüzden Unesco Nazilli’de uzun yaşamın sırrını araştırmak için üst bile kurdu..

Nefis Tarhana çorbasının yanında çeşitli otların (Isırgan - Dalgan, Ispanak, Pırasa) harmanlanmasıyla yapılan ot kavurması, süzme yoğurtla masada yerini alır.

Akdeniz Üniversitesi Gerontoloji Bölümünün araştırmalarına göre Nazilli’de 100 yaş üstünde 48 kişi tespit edilmiştir. Naziili’de; aile ve komşuluk ilişkileri, sağlık, sevgi, saygı ve iç huzurları çok önemlidir.

Yazın sıcaklarda bunalan vatandaşın imdadına Kar Helvası yetişir. Kışın yaylalarda kuyulara istiflenen temiz karlar, yazın şehre getirilir, bardaklara traşlanarak doldurulur ve üzerine karadut, vişne, kızılcık veya üzüm pekmezi dökülür. Oldukça lezzetli bir yaz yiyeceğidir.

Yöreyle özdeşleşmiş Nazilli pidesi, kıymalı, kaşarlı, peynirli, yumurtalı, otlu, yuvarlak, karışık ve tahinli çeşitleriyle iştahları kabartmakta, damaklarda tat ve haz bırakmaktadırlar.

Evlerde gün içerisinde atıştırmalık olarak misafirlerine tepsiler içerisinde kuru incir, ceviz, kestane, nar, mandalina, portakal, kuru üzüm, üzüm pestili ikram edilmekte, ortaya konulan yiyecekler neşe içinde sohbetler eşliginde yenilmektedir.

İplere dizilmiş cevizlerin üzerine nişaştayla kaplanan cevizli sucuğu tariflere sığmaz lezzettedir.

Kapı tıkırtısına oynamaya başlayan Nazilli’lim neş’e kaynağıdır, hayat doludur, can dostudur. Ben onun için Nazilli’liyim.

İşte benim doğduğum ev...