Torosların Eteğinde Bir Çukurovalı: Adana

Adana, Seyhan ve Ceyhan Nehirleri arasında bulunan bereketli topraklarıyla ve farklı uygarlıklar yaşamış, farklı dinlerin egemenliğini farklı yerlerde sembolize ederek süslemiş bir antik kenttir. Dogu Roma’nın en büyük ticari merkezi olmuş olan Adana, Selçuklular ve Osmanlı İmparatorluğu zamanında da İpek Yolu üzerinde yer almıştır. Bereketli topraklar üzerinde yerleşmiş olan Adana, dörtbin yıllık tarihi boyunca çeşitli kavimlerin gelip geçtiği ve yerleştikleri Adana şehrinde tarihi ve doğal güzellikleriyle Toros’lar, bereketli topraklarıyla Çukurova, yemyeşil canlılığıyla Seyhan ve Ceyhan Nehirleriyle eşsiz bir coğrafyaya sahiptir.

Kentte birçok camii, medrese, mescit, han, hamam gibi tarihi eserler halen daha ayakta durmakta olup bunlar siyah-beyaz taş işçilikleriyle zengindir. Seyhan Nehri’nin üzerindeki Taş Köprü, Roma İmparatoru Hadrianus (117-138) zamanında yapıldığı sanılmakta olup, Bizans İmparatoru İustinianos I tarafından yenilenmiştir (IV. yy.). Taş Köprü, 317 m. uzunluğunda, 21 gözlü olup, halen 14 gözü sağlam olarak hizmet vermektedir. Köprü, dünyada kullanılmakta olan en eski köprüdür ve ortadaki büyük kemerde iki aslan kabartması görülmektedir.

Adana’nın merkezinde Seyhan Nehri kıyısında yer alan Sabancı Merkez Camii 1988 yılında temeli atılarak 1998 yılında ibadete açılmıştır. Klasik Osmanlı Mimarisi tarzında yapılmış olan camii, 8 fil ayağı üzerinde oturmakta olup, genel görünüm olarak Sultanahmet Camii’ne, plan ve iç mekan olarak Selimiye Camii’ne benzemektedir. Ana kubbenin çapı 32 metre olup 32 farza, kubbe yüksekliği 54 metredir bu da 54 farza, 5 kubbe İslam’ın şartlarına, 6 minare İman’ın şartlarına, 6 minarede bulunan 16 şerefe 16 Türk Devletine, 4 minarenin uzunluğu 99 metredir Allah’ın 99 güzel ismine, arkadaki iki minarenin uzunluğu 75 metredir camii’nin ibadete açıldığı yıl Cumhuriyetimizin 75 kuruluş yıl dönümüne, iç ve dış mekanda bulunan toplam kubbe sayısı olan 33 her namazın ardından tekrarlanan 33 er tesbih, tahmid ve tekbir’e, avludaki 28 kubbe Kur’an da adı geçen 28 Peygambere, ana kubbedeki 40 pencere Hz.Muhammed(sav)’in peygamber olduğu yaş’a ve bir günde kılınan 40 rekat namaza, mimber’deki 23 basamak peygamberimizin peygamberlik süresi ve kur’anı kerim’in tamamlanma süresine, camii’nin iç mekanında ve avlusundaki 8 kapı cennetin kapılarına tekabül etmektedir.

Adana merkezde bulunan tek kilise tepebağ mahallesinde bulunan 1880 li yıllarda yapılan Saint Paul Katolik Kilisesi. Kilisenin tepesinde yer alan Meryem Ana’nın 2,5 metre’lik tunçtan heykelinin bebeğe benzetilmesi nedeniyle halk arasında Bebekli Kilise olarak bilinmektedir.

Adana, tarihi zenginliği olan bir kenttir. Bunların başında, Ulu Camii, Yağ Camii, Kemeraltı Camii, Yeni Camii, Akça Mescit, Adana Arkeoloji Müzesi, Atatürk Evi, Adana Etnografya Müzesi, Büyük Saat Kulesi, Hasan Aga Camii, Ramazanoğlu Konağı, Tuz Hanı, Yılan kale, Karataş, Misis Köprüsü, Anavarza Kalesi gelmektedir.

Adana’nın tarihi dokusunun yanı sıra mutfağının kendine özğü lezzetleri o kadar ünlenmiş ve beğenilmiş ki tüm Türkiye’ye yayılmıştır. Bunların başında Adana Kebap gelmekte olup yemek öncesi gelen yeşillikler, acılı ezme, çoban salata, közlenmiş soğan masanızda öncelikle yerini almakta, sonra kebap gelmektedir. Gelen mezeler sizlere ikramdır ve ücretsizdir. Kebaplardan ayrıca Adana’ya özgü şırdan ve mumbar ayrıcalıklar arasındadır. Sofranın olmazsa olmazı bol köpüklü Ayran, Şalgam Suyu, meyan kökünden yapılan Aşlama, tatlılardan Halka Tatlısı, Karakuş Tatlısı, Adana’nın sıcak yaz günlerinde vazgeçilmezi olan buzdan yapılma Bici-Bici tatlısı öne çıkanlar arasındadır.

Adana’nın el sanatları ile özel yapım cezeryeleri ayrı bir yer tutmakta olup, Adana kartpostallarında yerlerini almışlardır.

Damak tadına ve farklı lezzetlere düşkün olanlara hassasiyetle tavsiye edeceğim bir Güneydoğu Anadolu kenti.

CENGİZ BABAEREN
cengizbabaeren@cosmoturk.com